WordPress – co to jest i jak zacząć z nim pracę?

WordPress to popularny system zarządzania treścią (CMS), który pozwala na łatwe tworzenie i zarządzanie stronami internetowymi. Dzięki swojej intuicyjności i otwartej architekturze, jest idealny zarówno dla początkujących, jak i zaawansowanych użytkowników. Aby rozpocząć pracę z WordPress, wystarczy wybrać hosting, zainstalować WordPressa i skonfigurować podstawowe ustawienia, takie jak motyw i wtyczki, co umożliwi personalizację strony według indywidualnych potrzeb.

Spis treści

• 1. Historia i znaczenie WordPress
• 2. Zalety korzystania z WordPress
• 3. Jak założyć stronę na WordPress
• 4. Podstawy panelu administracyjnego
• 5. Zarządzanie treścią i wtyczkami
• 6. Optymalizacja strony na WordPress
• 7. Wskazówki i najlepsze praktyki.

1. Historia i znaczenie WordPress

WordPress to jedno z najbardziej wpływowych i wszechstronnych narzędzi do zarządzania treścią, które zrewolucjonizowało sposób tworzenia i zarządzania stronami internetowymi. Jego historia zaczyna się w 2003 roku, kiedy to Matt Mullenweg i Mike Little postanowili stworzyć platformę, która ułatwiłaby publikowanie treści w sieci. Oparty na licencji open-source, WordPress szybko zyskał popularność dzięki swojej elastyczności oraz możliwościom dostosowywania.

Przez lata WordPress przeszedł przez wiele zmian i aktualizacji, które przyczyniły się do jego rozwoju oraz wzrostu jako jednej z wiodących platform CMS na świecie. W 2004 roku wprowadzono możliwość stosowania wtyczek, co znacznie rozszerzyło funkcjonalność platformy. Kolejne lata przyniosły rozwój systemu motywów, który umożliwił użytkownikom łatwe personalizowanie wyglądu ich stron. Do 2010 roku WordPress stał się najbardziej popularnym systemem zarządzania treścią na świecie, z zasobami tematycznymi i wtyczkowymi dostępnymi w tysiącach, co dalej umacniało jego pozycję lidera na rynku.

Znaczenie WordPressa w dzisiejszym świecie internetu nie może być przecenione. Platforma, obsługująca obecnie ponad 40% wszystkich stron internetowych, jest potężnym narzędziem dla blogerów, przedsiębiorstw i twórców treści dzięki swojej przystępności i wszechstronności. WordPress nie tylko umożliwia tworzenie prostych blogów czy stron wizytówek, ale także zaawansowanych stron e-commerce, platform edukacyjnych czy portali społecznościowych. Dzięki społeczności licznie wspierającej WordPressa oraz nieustannym aktualizacjom, platforma ta cieszy się bezpieczeństwem i nowoczesnością.

• Wprowadzenie systemu wtyczek w 2004 roku rozszerzyło możliwości użytkowników.
• Rok 2010 był przełomowy, kiedy WordPress stał się najpopularniejszym CMS na rynku.
• WordPress obsługuje obecnie ponad 40% wszystkich stron internetowych na świecie.

Dzięki wsparciu licznej społeczności deweloperów i użytkowników, WordPress nieustannie się rozwija, wprowadzając nowe funkcje i udoskonalenia, co czyni go atrakcyjnym wyborem dla użytkowników na każdym poziomie zaawansowania. Od prostych blogów po zaawansowane aplikacje webowe, WordPress dostarcza narzędzi niezbędnych do skutecznego działania w cyberprzestrzeni. Elastyczność oraz nieograniczone możliwości personalizacji stanowią siłę napędową rozwoju tej platformy.

2. Zalety korzystania z WordPress

WordPress, jako jeden z najpopularniejszych systemów zarządzania treścią na świecie, oferuje liczne zalety, które przyciągają miliony użytkowników – od początkujących blogerów po duże korporacje. Dzięki swojej elastyczności i prostocie obsługi, WordPress umożliwia tworzenie różnorodnych stron internetowych, od prostych blogów po zaawansowane serwisy e-commerce. Wśród głównych zalet, które przemawiają za wyborem WordPressa, są:

• Łatwość obsługi: WordPress jest intuicyjny w użyciu, co sprawia, że nawet osoby bez zaawansowanej wiedzy technicznej mogą szybko zacząć tworzyć i zarządzać własnymi stronami internetowymi. Jego przyjazny interfejs użytkownika pozwala na łatwe dodawanie nowych postów, stron, obrazów i innych mediów bez konieczności poznawania skomplikowanego kodowania.
• Elastyczność i skalowalność: WordPress oferuje ogromną ilość darmowych i płatnych motywów oraz wtyczek, które umożliwiają dostosowanie strony do indywidualnych potrzeb użytkownika. Możliwość ich instalacji i konfiguracji pozwala na niemal nieograniczone możliwości projektowania i funkcjonalności, od prostych wizytówek po złożone serwisy e-commerce.
• Doskonała optymalizacja dla SEO: Strony oparte na WordPressie są zazwyczaj lepiej przystosowane do wymagań wyszukiwarek. Struktura URL, responsywność oraz dostępność licznych wtyczek takich jak Yoast SEO pomagają w optymalizacji treści, co przekłada się na lepsze pozycjonowanie w wynikach wyszukiwania.
• Społeczność i wsparcie: WordPress posiada jedną z największych społeczności internetowych, co oznacza, że użytkownicy mogą liczyć na wsparcie techniczne i bogactwo zasobów edukacyjnych. Fora, dokumentacja, tutoriale wideo oraz blogi to tylko kilka przykładów dostępnych źródeł wiedzy, które mogą pomóc w rozwiązywaniu problemów i rozwijaniu nowych umiejętności.
• Bezpieczeństwo i aktualizacje: Regularne aktualizacje WordPressa oraz wtyczek przyczyniają się do utrzymania wysokiego poziomu bezpieczeństwa. Ponadto, dzięki dużej bazie użytkowników, błędy i luki w zabezpieczeniach są szybko wykrywane i naprawiane, co zwiększa zaufanie do tej platformy.

Korzystanie z WordPressa wiąże się również z niskimi kosztami początkowymi oraz możliwością oszczędności przy dalszym rozwijaniu serwisu. Ponieważ WordPress jest platformą open-source, użytkownicy mają dostęp do bezpłatnego oprogramowania, co znacznie redukuje koszty uruchomienia strony. Dodatkowo wiele darmowych motywów i wtyczek umożliwia rozszerzanie funkcjonalności serwisu bez konieczności inwestowania dużych środków finansowych.

Dzięki WordPressowi możliwe jest stworzenie strony internetowej, która rośnie razem z biznesem lub projektem osobistym. Niezależnie od tego, czy tworzysz prosty blog, stronę dla małej firmy, czy potężny sklep online, WordPress dostarcza narzędzi i zasobów, które umożliwiają spełnienie tych celów. Bogata lista dostępnych opcji oraz możliwości personalizacji sprawiają, że coraz więcej użytkowników bez wahania wybiera WordPressa jako podstawę swojego internetowego przedsięwzięcia.

3. Jak założyć stronę na WordPress

Zakładanie strony na WordPress to proces, który można podzielić na kilka kluczowych kroków. Niezależnie od tego, czy planujesz stworzyć bloga, stronę firmową, czy sklep internetowy, wiedza o sposobie instalacji i konfiguracji WordPressa jest niezbędna. Poniżej znajdziesz szczegółowy przewodnik, który pomoże Ci rozpocząć pracę nad własną stroną internetową.

Krok 1: Wybór hostingu i domeny

Pierwszym krokiem w procesie tworzenia strony na WordPress jest wybór odpowiedniego hostingu i domeny. Hosting to miejsce, gdzie przechowywane są wszystkie pliki Twojej strony, a domena to jej adres internetowy. Istnieje wiele firm oferujących usługi hostingowe optymalizowane pod WordPress, które często są wyposażone w prostą instalację WordPressa za pomocą jednego kliknięcia.

• Wybór domeny: Domena powinna być krótka, łatwa do zapamiętania i adekwatna do tematyki strony.
• Wybór hostingu: Zwróć uwagę na szybkość serwerów, dostępność wsparcia technicznego i bezpieczeństwo.
• Rejestracja: Po wyborze hostingu i domeny, przejdź przez proces rejestracji konta.

Krok 2: Instalacja WordPress

Gdy masz już hosting i domenę, następnym krokiem jest zainstalowanie WordPressa. Większość firm hostingowych oferuje automatyczną instalację WordPressa w panelu zarządzania kontem. Wystarczy kilka kliknięć, aby rozpocząć instalację.

• Automatyczna instalacja: Skorzystaj z opcji „jednego kliknięcia”, dostępnej w panelu Twojego hostingu.
• Ręczna instalacja: Pobierz najnowszą wersję WordPressa z oficjalnej strony i przesłaj pliki na serwer za pomocą FTP.
• Konfiguracja: Podczas instalacji wprowadź nazwę bazy danych, użytkownika bazy danych i hasło. Te dane powinny być dostępne w panelu hostingu.

Krok 3: Podstawowa konfiguracja

Po zainstalowaniu WordPressa, czas na podstawową konfigurację strony. W tym etapie zdecydujesz o wyglądzie swojej witryny, zainstalujesz niezbędne wtyczki i ustawienia bezpieczeństwa.

• Wybór motywu: W panelu WordPressa przejdź do zakładki „Wygląd” -> „Motywy” i wybierz darmowy motyw lub zakup motyw premium, który najlepiej odpowiada Twoim potrzebom.
• Instalacja wtyczek: Zainstaluj wtyczki, które poprawią funkcjonalność Twojej strony, takie jak wtyczki do SEO, analizy czy ochrony antyspamowej.
• Personalizacja: Skorzystaj z opcji personalizacji, aby dostosować logo, kolorystykę i układ strony zgodnie z własnymi preferencjami.

Krok 4: Tworzenie treści i publikacja

Ostatnim krokiem w zakładaniu strony na WordPress jest tworzenie i publikacja treści. Twórz wartościowe artykuły, dodawaj zdjęcia, a także integruj media społecznościowe, aby zwiększyć zasięg Twojej strony.

• Pisanie postów: Przejdź do sekcji „Wpisy” i zacznij pisać i publikować swoje pierwsze artykuły.
• Dodawanie stron: Oprócz wpisów możesz tworzyć stałe strony, takie jak „O nas” czy „Kontakt” w sekcji „Strony”.
• SEO i optymalizacja: Dostosuj swoje treści pod kątem SEO, używając odpowiednich słów kluczowych, aby poprawić widoczność w wyszukiwarkach.

Po wykonaniu tych kroków Twoja strona na WordPress jest gotowa do działania. Pamiętaj, że kluczem do sukcesu jest regularna aktualizacja treści, optymalizacja i dbanie o bezpieczeństwo.

4. Podstawy panelu administracyjnego

Panel administracyjny WordPressa, znany również jako kokpit (ang. Dashboard), to centralne miejsce zarządzania Twoją witryną. Umożliwia dostęp do wszystkich kluczowych funkcji potrzebnych do tworzenia treści, zarządzania użytkownikami, modyfikowania wyglądu oraz konfiguracji ustawień. Na początku obsługa panelu administracyjnego może wydawać się skomplikowana, jednak z czasem staje się intuicyjna i niezbędna do efektywnego administrowania stroną.

Po zalogowaniu się do panelu administracyjnego, użytkownik znajdzie się na stronie głównej kokpitu. Znajdziemy tam szybki przegląd najważniejszych elementów witryny, takich jak liczba opublikowanych postów, stron, komentarzy oraz najnowsze aktywności na blogu. Panel po lewej stronie ekranu jest kluczowym elementem, z którego uzyskuje się dostęp do poszczególnych sekcji WordPressa. Tutaj można przejść do zarządzania wpisami, mediami, stronami, komentarzami, wyglądem, wtyczkami, użytkownikami i ustawieniami.

• Wpisy

  Zakładka „Wpisy” pozwala na dodawanie, edytowanie i zarządzanie artykułami na blogu. Znajdziesz tu listę wszystkich wpisów oraz opcję ich filtrowania i organizacji według kategorii czy tagów. Przy tworzeniu nowych wpisów, masz do dyspozycji intuicyjny edytor, który umożliwia dodawanie treści, obrazków i multimediów.

• Media

  W sekcji „Media” przechowywane są wszystkie pliki multimedialne jak obrazy, filmy i dokumenty. Możesz je wygodnie przesyłać, zarządzać nimi, a także dodawać do swoich wpisów i stron za pomocą biblioteki multimediów.

• Strony

  Analogicznie do wpisów, sekcja „Strony” służy do zarządzania stronami statycznymi Twojej witryny. Tu tworzymy i modyfikujemy takie elementy jak strona główna, kontakt, o nas itp.

• Komentarze

  Moduł „Komentarze” pozwala na moderację treści dodawanych przez użytkowników pod wpisami. Możesz zatwierdzać, edytować lub usuwać komentarze oraz odpowiadać na nie bezpośrednio z poziomu panelu administracyjnego.

Kolejne kluczowe elementy panelu administracyjnego to zarządzanie wyglądem, wtyczkami, użytkownikami i ustawieniami witryny. Sekcja „Wygląd” pozwala na wybór i dostosowanie motywów, co jest niezwykle istotne dla wizualnej strony Twojego bloga. Możesz edytować menu nawigacyjne, widżety i dodatkowe elementy wizualne, by idealnie dopasować wygląd strony do własnych potrzeb.

• Wtyczki

  Zarządzanie wtyczkami umożliwia dodawanie nowych funkcji do Twojej strony. Dzięki wtyczkom możesz rozszerzyć możliwości WordPressa, dodając funkcje takie jak formularz kontaktowy, optymalizacja SEO czy integracja z mediami społecznościowymi.

• Użytkownicy

  W sekcji „Użytkownicy” zarządzasz kontami osób, które mają dostęp do Twojej witryny. Możesz dodawać nowych użytkowników, przypisywać im role oraz ustalać poziomy dostępu.

• Ustawienia

  Zakładka „Ustawienia” umożliwia konfigurację podstawowych parametrów działania witryny, takich jak ustawienia ogólne, pisania, czytania, dyskusji, mediów oraz ustawienia permanlinków. Poprawna konfiguracja tych opcji jest kluczowa dla prawidłowego funkcjonowania i optymalizacji SEO strony.

Podsumowując, panel administracyjny WordPressa to narzędzie, które z czasem staje się naturalnym środowiskiem pracy dla każdego administratora strony. Przejrzystość interfejsu i dostępność do wszystkich funkcji w jednym miejscu nie tylko ułatwia zarządzanie witryną, ale także przyczynia się do bardziej efektywnej obsługi i rozwoju strony internetowej.

5. Zarządzanie treścią i wtyczkami

WordPress to jeden z najpopularniejszych systemów zarządzania treścią (CMS), który umożliwia użytkownikom tworzenie i zarządzanie stronami internetowymi w sposób prosty i intuicyjny. Dzięki swojej otwartości, elastyczności i dostępności licznych wtyczek, stał się ulubionym narzędziem zarówno dla początkujących blogerów, jak i doświadczonych webmasterów. Kluczowym elementem pracy z WordPress jest zarządzanie treścią oraz wtyczkami, które nie tylko zwiększają funkcjonalność strony, ale także jej atrakcyjność i wygodę użytkowania.

Zarządzanie treścią w WordPress odbywa się przede wszystkim za pomocą dwóch rodzajów publikacji, czyli wpisów i stron. Wpisy są dynamiczne i często używane do publikacji nowych aktualności, artykułów czy postów na blogu, podczas gdy strony mają bardziej statyczny charakter i służą do prezentacji treści takich jak „O nas,” „Kontakt” czy „Usługi.” W panelu administracyjnym WordPress można łatwo dodawać nowe wpisy czy strony, edytować je i organizować według kategorii czy tagów, co umożliwia tworzenie struktury treści odpowiadającej indywidualnym potrzebom użytkownika. W procesie tworzenia angażujący się użytkownik może wykorzystać edytor blokowy Gutenberg, który pozwala układać treści w harmonijny i estetyczny sposób, bez potrzeby znajomości kodowania.

Wtyczki w WordPress to narzędzia, które poszerzają możliwości platformy, bez konieczności ingerencji w kod źródłowy.

Zalety Wtyczek

Dzięki nim można dodać do swojej strony funkcje takie jak formularze kontaktowe, zabezpieczenia, czy optymalizacja SEO. Istnieje wiele darmowych wtyczek w oficjalnym repozytorium WordPress, jak i premium, które oferują zaawansowane funkcje.

Instalacja i Uaktualnianie

Instalacja wtyczek jest prosta — wystarczy przejść do zakładki „Wtyczki” w panelu administracyjnym, wybrać „Dodaj nową” i poszukać interesującej nas wtyczki, a następnie ją zainstalować i aktywować. Regularne aktualizacje wtyczek są niezbędne dla bezpieczeństwa i płynnego działania strony; WordPress zazwyczaj informuje administratora strony o dostępnych aktualizacjach, które można zainstalować jednym kliknięciem.

Praca z wtyczkami i optymalizacja wydajności

Warto zwrócić uwagę, że nadmiar wtyczek, zwłaszcza tych źle zaprojektowanych, może obniżyć wydajność witryny. Aby uniknąć spowolnienia działania strony, zaleca się usuwanie nieużywanych wtyczek i regularne monitorowanie wydajności, korzystając z narzędzi takich jak WP Rocket czy Bloated Plugin Checker.

Bezpieczeństwo

Niektóre wtyczki dodają funkcje zabezpieczające, takie jak blokady logowania, które chronią witrynę przed nieautoryzowanym dostępem. Aktywna administracja oraz przemyślany dobór wtyczek pozwolą stworzyć bezpieczną i efektywnie działającą stronę na WordPress.

• Tworzenie i organizowanie treści za pomocą edytora blokowego Gutenberg.
• Zarządzanie wpisami i stronami oraz ich kategoryzowanie.
• Instalacja wtyczek wzbogacających funkcjonalność strony.
• Regularne aktualizacje oraz monitorowanie wydajności i bezpieczeństwa.

Efektywne zarządzanie treścią i wtyczkami w WordPress wymaga zarówno planowania, jak i praktyki. Dzięki łatwości obsługi, każdy użytkownik może nie tylko tworzyć atrakcyjne i funkcjonalne strony, ale także dbać o ich regularne aktualizowanie i bezpieczeństwo. W ten sposób WordPress nie tylko dostarcza narzędzi do tworzenia treści, ale także kompetencyjnie wspiera w ich efektywnym zarządzaniu.

6. Optymalizacja strony na WordPress

Optymalizacja strony internetowej stworzonej na WordPressie to kluczowy element zarządzania witryną, który wpływa na jej wydajność, szybkość ładowania oraz pozycjonowanie w wynikach wyszukiwania. Chociaż WordPress jest platformą przyjazną dla SEO, istnieje wiele aspektów, na które trzeba zwrócić uwagę, by strona działała efektywnie i była dobrze widoczna dla użytkowników i wyszukiwarek.

Jednym z najważniejszych elementów optymalizacji jest szybkość ładowania strony. Wolno ładujące się strony mogą zniechęcić odwiedzających i obniżyć pozycję w wynikach wyszukiwania. Aby poprawić szybkość witryny, można zastosować kilka technik. Zainstalowanie wtyczki do cache, takiej jak W3 Total Cache lub WP Super Cache, pomoże w przechowywaniu statycznych wersji stron, co zmniejsza obciążenie serwera i skraca czas ładowania. Kolejnym krokiem jest optymalizacja obrazków. Duże pliki graficzne mogą znacznie spowolnić ładowanie strony, dlatego warto używać wtyczek takich jak Smush czy ShortPixel, które automatycznie kompresują obrazy bez utraty jakości.

Kolejny istotny czynnik to

optymalizacja SEO

. Na WordPressie warto skorzystać z dedykowanych wtyczek, takich jak Yoast SEO czy All in One SEO Pack, które oferują kompleksowe narzędzia pomagające w optymalizacji treści pod kątem wyszukiwarek. Te narzędzia pozwalają między innymi na łatwą edycję meta tagów, takich jak tytuły i opisy, oraz analizują tekst pod kątem wybranych słów kluczowych, podpowiadając zmiany, które mogą poprawić widoczność strony.

Należy również pamiętać o optymalizacji kodu strony. Upewnij się, że motyw, którego używasz, jest dobrze zakodowany i zoptymalizowany pod kątem wydajności. Usuwaj niepotrzebne wtyczki oraz skrypty, które mogą spowolnić działanie witryny. Regularnie aktualizuj WordPressa, motywy i wtyczki, aby korzystać z najnowszych rozwiązań i zabezpieczeń.

• Wykorzystaj najnowsze technologie hostingowe, takie jak CDN (Content Delivery Network), aby zoptymalizować dostarczanie treści do użytkowników z różnych części świata.
• Dbaj o strukturę linków wewnętrznych, co pomoże wyszukiwarkom lepiej indeksować stronę.
• Twórz i aktualizuj mapę strony (sitemap), co ułatwia botom wyszukiwarek znajdowanie i indeksowanie nowych treści.

Ostatecznie, regularny monitoring wydajności strony za pomocą narzędzi, takich jak Google PageSpeed Insights czy GTmetrix, umożliwi wykrycie potencjalnych problemów i pozwoli na bieżąco wprowadzać konieczne poprawki. Pamiętaj, że nawet najlepiej zaprojektowana strona wymaga ciągłego dostosowywania i aktualizowania, aby utrzymać wysoką wydajność i widoczność w sieci.

7. Wskazówki i najlepsze praktyki.

Praca z WordPress może być niezwykle satysfakcjonująca, ale aby w pełni wykorzystać jego potencjał, warto przestrzegać kilku kluczowych wskazówek i najlepszych praktyk, które pomogą nie tylko w lepszym zarządzaniu stroną, ale także w osiągnięciu lepszej widoczności w wyszukiwarkach. Przede wszystkim, ważne jest, aby zawsze aktualizować swoją instalację WordPress, wtyczki i motywy. Aktualizacje te często zawierają poprawki bezpieczeństwa oraz nowe funkcje, które mogą podnieść efektywność Twojej strony. Zabezpieczenie WordPressa to kluczowy aspekt, który wymaga ciągłej uwagi. Wdrażaj bezpieczne hasła, regularnie twórz kopie zapasowe i rozważ użycie dodatkowych wtyczek zabezpieczających.

Kolejną podstawą jest optymalizacja strony pod kątem SEO, co bezpośrednio wpływa na jej wyniki w organicznych wynikach wyszukiwania. WordPress oferuje wiele wtyczek SEO, takich jak Yoast SEO czy All in One SEO Pack, które pomagają w optymalizacji treści pod odpowiednie słowa kluczowe, tworzeniu mapy strony XML oraz zarządzaniu metadanymi. Pamiętaj o strukturze Twojej strony – dobrze zorganizowana, używając hierarchii nagłówków (h3, h4 itp.), jest nie tylko bardziej przyjazna dla wyszukiwarek, ale także dla użytkowników. Długie bloki tekstu można efektywnie podzielić przy użyciu h5 i h6, aby zwiększyć czytelność.

Należy również skupić się na optymalizacji wydajności strony przez kompresowanie obrazów za pomocą odpowiednich narzędzi oraz rozważenie użycia systemów cache’owania, jak W3 Total Cache czy WP Super Cache. To poprawia czas ładowania strony, co jest kluczowym czynnikiem w doświadczeniu użytkownika. Nie zapominaj o responsywności – strona powinna dobrze wyglądać na każdym urządzeniu, w tym na urządzeniach mobilnych.

• Aktualizacje i bezpieczeństwo: Regularna aktualizacja i podstawowe praktyki bezpieczeństwa.
• Optymalizacja SEO: Użycie wtyczek, odpowiednia struktura strony i zarządzanie metadanymi.
• Wydajność i responsywność: Optymalizacja szybkości ładowania i dostosowanie do różnych urządzeń.

Nie można także zapomnieć o wartości treści, które publikujesz. Upewnij się, że są one unikalne, interesujące i przede wszystkim wartościowe dla czytelników. Regularność w publikowaniu również ma znaczenie, ponieważ przyczynić się może do budowania lojalnej grupy odbiorców. Wykorzystaj funkcje planowania postów w WordPress do zarządzania swoim kalendarzem treści. Ostatecznie, nie zapominaj o korzystaniu z komentarzy i mediów społecznościowych jako formy interakcji ze swoją publicznością, co przyczynia się do budowania społeczności wokół Twojej strony.

Integracja analityki, takiej jak Google Analytics, pozwala na śledzenie różnych wskaźników wydajności twojej strony i dostarcza cennych informacji na temat zachowania użytkowników. Analizowanie wyników i regularne dostosowywanie strategii pozwala na nieustanny rozwój i doskonalenie witryny. Pamiętaj, że najlepsze praktyki w WordPress to nie tylko techniczne aspekty, ale także tworzenie przyjaznego, angażującego środowiska dla odwiedzających stronę.